Hier volgt een overzicht van wat er zoal gemaakt is op het gebied van computerspelen die zijn gebaseerd op Tolkiens werk. Beginnend met de spellen voor de Commodore-64 (tachtiger jaren), via die voor de Amiga (negentiger jaren) en te eindigen bij het grafische geweld van de moderne PC (1990- nu). Niet ieder spel wordt apart besproken, alleen de meest bekende.
Tolkiens werk leent zich uitstekend voor avontuurlijke spelen, omdat in zijn werk avontuur en ontdekking centraal staat. Daarom is er voor genres als adventure-games, role-playing games en real-time strategy games voldoende inspiratie uit te halen.
The Hobbit (2003, Vivendi)
The Hobbit is een platvorm-adventure game waarbij je met Bilbo speelt. Het boek wordt vrij trouw gevolgd en eigenlijk komen alle belangrijke stukken aan bod (tijdens het spelen of in tussenstukjes). Uiteraard hebben de makers wel de vrijheid genomen om er wezens en extra verhaallijnen bij te maken (bijvoorbeeld een Elf die je moet redden in de grot van de trollen). Toch stoort dit totaal niet. De graphics zijn niet erg goed, maar de leuke gameplay (zeker voor de jongeren onder ons) maakt veel goed.
Pluspunten: sfeervolle locaties, mooie muziek, leuke gameplay.
Minpunten: matige graphics, is eigenlijk alleen uitdagend voor jongere spelers (maar daarom niet minder leuk voor oudere spelers).
The Fellowship of the Ring (2002, Vivendi)
Dit spel kwam uit tijdens de succesjaren van de filmtrilogie van Peter Jackson, maar heeft verder niets met de film te maken. Het is een third-person adventuregame en er komen relatief veel zaken aan bod die de verfilmingen niet gehaald hebben (denk aan Tom Bombadil en de Grafheuvels). Door het spel heen speel je met verschillende karakters (o.a. Frodo, Aragorn en Gandalf).
Pluspunten: Mooie geluiden en sfeervolle locaties.
Minpunten: Een bijzonder vreemd einde, weinig variatie tussen de karakters.
The Two Towers (2002, EAgames)
The Two Towers is een hack ‘n slash game gebaseerd op de films The Fellowship of the Ring en The Two Towers van Peter Jackson. Met de karakters Aragorn, Gimli, Legolas en Isildur vecht je tegen allerlei tegenstanders uit de veldslagen in de films. Het spel is een bestseller geworden en heeft uitstekende graphics. De gameplay laat wel te wensen over: het is eigenlijk niets meer dan vijanden neerslaan. Het spel is een van de weinige op films gebaseerde spellen die positieve reviews heeft gekregen.
Pluspunten: uitstekende graphics, de acteurs hebben eraan meegewerkt.
Minpunten: matige gameplay, weinig variatie.
The Return of the King (2003, EAgames)
Dit spel gaat eigenlijk verder waar The Two Towers eindigde. Je kunt hier wel uit meer karakters kiezen en er zit ook een multiplayer functie op. Zo kan je nu ook met Sam, Faramir, Merijn, Pepijn, Gandalf en Frodo spelen. In tegenstelling tot The Two Towers is deze game ook verkrijgbaar op de PC. Ook dit spel kreeg goede reviews.
Pluspunten: uitstekende graphics, gevarieerdere gameplay dan The Two Towers.
Minpunten: Nog altijd weinig variatie in het gebruik van aanvallen en karakters.
The Lord of the Rings: The Third Age (2004, EAgames)
The Third Age is een role-playing game gebaseerd op de films van Peter Jackson. Je speelt met enkele fictieve karakters die als het ware achter het Reisgenootschap aanreizen (om Boromir te vinden). Onderweg kom je meerdere personages tegen en vorm je een eigen genootschap. Na de dood van Boromir reis je achter het gezelschap aan en vecht je onder andere in Helmsdiepte. Het grote nadeel van het spel is dat het zich om slechts drie dingen gaat: schatkisten, vechten en rennen – en deze volgen elkaar bijna altijd in deze volgorde op. De variatie is dus ver te zoeken. Het turn-based vechtsysteem is wel heel aardig gedaan.
Pluspunten: goede graphics, aardige verhaallijn.
Minpunten: slechte gameplay (behalve in gevechten), weinig variatie.
The Battle for Middle-earth I&II (2004/2006, EAgames)
The Battle for Middle-earth is een real-time strategy game uit 2004. Aan deze spelproductie hebben de filmsterren meegewerkt. Vergeleken met een standaard RTS zijn er in dit spel weinig grondstofelementen en het bouwen gaat op een voorgeschreven manier. Dit maakt het wat overzichtelijker dan de standaard RTS waar je lukraak gebouwen plaatst, maar het avontuurlijke gaat er wel iets af. Bij dit spel zijn er niet alleen veel meer type vechters (soldaten, boogschutters, ruiterij) die in de loop van het gevecht ook beter worden, maar ook helden (Aragorn, maar ook Grima) die bijzondere krachten hebben. Af en toe kunnen beide partijen bijzondere dingen laten gebeuren (extra fel licht om orks bang te maken of met het oog van Sauron het vijandige gebied verkennen). Bij dit spel (met zo’n 30tal niveaus) kan je zowel met de goeden als met de slechten spelen.
Deel 2 van “The Battle of Middle-earth” is later ook uitgekomen. Het spel volgt hetzelfde stramien, met andere type individuen/helden op plaatsen die niet zo centraal in het boek waren (bijvoorbeeld Umbar of Mithlond). Het blijft echter grappig om de Wachter in het Water te zien verschijnen in Meerstad. The Rise of the Witch-king is een uitbreidingsset.
Pluspunten: Mooie graphics, goede geluidseffecten, de mogelijkheid om grote veldslagen te voeren.
Minpunten: veel verzonnen gebeurtenissen, weinig diepte en avontuur in de gameplay, slechte A(rtificial)I(ntelligence).
War of the Ring (2003, Sierra)
War of the Rings is een real-time strategy game die niet gebaseerd is op de films en voor de verandering goedgekeurd door Tolkien Enterprises. Het idee van het spel is een beetje gelijk aan The Battle for Middle-earth. De graphics in dit spel zijn minder van kwaliteit en eigenlijk kun je over het algemeen stellen dat dit spel de mindere van de twee is qua gameplay, graphics en verhaallijn.
Pluspunten: een aardig weergegeven Midden-aarde (met de nodige vrijheden).
Minpunten: matige graphics, weinig diepte voor de echte gamers.
The Lord of the Rings Online (Turbine, 2007)
Een Massively Multiplayer Online Role-Playing Game (MMORPG). Zonder twijfel de meest uitgebreide game gebaseerd op Tolkien’s Midden-aarde.
Pluspunten: uitstekende graphics en een sfeervol en getrouw Midden-aarde, goede en enorm uitgebreide gameplay
Minpunten: kan alleen via internet, vraagt veel van de computer, werkt verslavend!
Lord of the Rings: Conquest (2009, EAgames)
Dit spel is een actiespel gebaseerd op de films van Peter Jackson. De speler kan met de legers van goed en kwaad vechten. Je kunt kiezen tussen een campagne of een instant action map. Bij de goede campagne worden de gebeurtenissen in de films en boeken gevolgd. Bij de slechte campagne is te zien wat er was gebeurd als Frodo de Ene Ring niet had vernietigd. Bij instant action kan de speler zelf een map kiezen waarin het gevecht plaats vindt. De speler kan kiezen tussen Conquest, Capture the Ring, Hero Deathmatch en Team Deathmatch. Vrijwel alle bekende personen uit de films komen in het spel voor.
Pluspunten: Uitstekende muziek.
Minpunten: ondermaatse graphics, teveel ‘button-smashing’-speelstijl, weinig diepte.
Aragorn’s Quest (2010, Warner Bros. Games)
Aragorn’s Quest speelt zich af vijftien naar de Oorlog om de Ring. Sam is burgemeester van de Gouw en verwacht Aragorn, die naar het noorden reist. Tijdens het wachten op Aragorn vertelt Sam de over Aragorn tijdens de Oorlog om de Ring. De speler speelt tijdens deze raamvertelling het karakter Aragorn. Het spel is vooral gebaseerd op de Peter Jackson verfilming, maar gebruikt ook elementen uit de boeken (zoals het feit dat Aragorn zijn zwaard Anduril in Rivendel al krijgt) en verzonnen quests voor de game. Het spel is matig tot voldoende ontvangen: ‘Tolkien verdient zeker veel beter…’ (Gamezone).
Pluspunten: spannend, aardige ideeën, zeer toegankelijk voor jonge spelers.
Minpunten: veel kleine minpunten, te vriendelijk voor een duister verhaal.
The Lord of the Rings: War in the North (2011, Warner Bros. Games)
Een intense actie RPG video game gebaseerd op de boeken en films van The Lord of the Rings trilogie. Met innovatieve online en onderling afhankelijke co-op play tot drie spelers, die samen hun eigen bondgenootschap vormen, is The Lord of the Rings videogame de eerste game die de authentieke brute gevechten uit Midden-aarde eer aan doet. Gamers kunnen zowel onontdekte landschappen, verhaalelementen en karakters als bekende elementen uit The Lord of the Rings film en boeken trilogie ontdekken. Ze zullen de uitgebreide aanpassings- en ontwikkelmogelijkheden van de karakters ervaren alsmede de uitgebreide co-op gameplay opties en de op te waarderen wapens, skills en speciale vaardigheden. Gamers moeten samen spelen of strijdend ten onder gaan om Saurons krachten in het Noorden te verslaan.
Lego The Lord of the Rings & Lego The Hobbit (Warner Bros. Games)
Dit zijn avonturenspellen geschikt voor bijna alle leeftijden. De spelers herbeleven het verhaal van de films door middel van legopoppetjes in Midden-aarde stijl.
Middle-earth: Shadow of Mordor (2014, Warner Bros. Games)
Middle-earth: Shadow of Mordor is een actierollenspel ontwikkeld door Monolith Productions en uitgegeven door Warner Bros. Interactive Entertainment. Het spel kwam op 30 september 2014 uit. Middle-earth: Shadow of Mordor speelt zich af tussen de gebeurtenissen van De Hobbit (The Hobbit) en In de Ban van de Ring (The Lord of the Rings). Talion is een Doler afkomstig uit Gondor verantwoordelijk voor de bewaking van de Zwarte Poort van Mordor. De familie van Talion wordt echter vermoord door troepen van Sauron. Talion wordt door magie weer tot leven gebracht en gaat in Mordor op zoek naar wraak.